Het belang van digitale geletterdheid
Leerlingen hebben allemaal een mobieltje waarmee ze dagelijks communiceren. Maar wat de gevaren daarvan zijn, hoe dat allemaal werkt of waar ze op moeten letten? Daar weten ze vaak nog te weinig van. Om deze reden zouden lessen digitale geletterdheid verplicht moeten worden ingevoerd op alle scholen. Jongeren zullen zich dan meer bewust worden van wat er gebeurt in de digitale samenleving en worden tegelijkertijd voorbereid op de toekomst Ook het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap pleit voor lessen in digitale geletterdheid als verplicht in het curriculum.
Digitale geletterdheid is een term die je de laatste paar jaren steeds vaker hoort en ziet. Maar wat is het nou eigenlijk? En waarom is het zo belangrijk om digitaal geletterd te zijn? In deze blog geven we hier meer uitleg over.
Wat verstaan wij onder digitale geletterdheid?
Onder digitale geletterdheid verstaan we de vaardigheden die nodig zijn om jezelf te ontwikkelen en staande te houden in de digitale samenleving. Deze vaardigheden zijn: mediawijsheid, informatievaardigheden, computational thinking en ICT basisvaardigheden. Meer informatie over de precieze inhoud van deze vaardigheden kun je hier vinden.
Waarom is het belangrijk digitaal geletterd te zijn?
Maar waarom is het nou zo belangrijk om digitaal geletterd te zijn? En vooral: voor wie is dit belangrijk? De belangrijkste doelgroep voor digitale geletterdheid zijn de jongeren. Generatie Alpha (2000-2010) is geboren en opgegroeid in een digitale samenleving. Zij komen constant in aanraking met de digitale wereld en het is van belang dat zij de uitdagingen en gevaren begrijpen, maar ook de vaardigheden weten toe te passen.
Denk hierbij aan ICT basisvaardigheden zoals het gebruik van Microsoft Word en Powerpoint voor verslagen en presentaties op school. Computational Thinking zorgt ervoor dat jongeren weten hoe een computer werkt en meer probleemoplossend kunnen denken. Ook de gevaren van het plaatsen en delen van informatie via social media komen bij Mediawijsheid aan bod. Instagram, Snapchat, Tik Tok en Facebook wordt veel gebruikt door jongeren met een leeftijd van 11 tot 19 jaar. Echter weten veel jongeren niet wat er gebeurt met de informatie die zij op internet zetten. Of wat de informatie die zij op social media lezen met ze kan doen.
The Social Dilemma
Een goed voorbeeld van de gevaren van social media is de film ‘The Social Dilemma’ waarin door ex-techmedewerkers van grote bedrijven als Facebook wordt uitgelegd hoe wij allen beïnvloed worden door social media. De film geeft een gevaarlijk realistisch beeld van hoe wij constant in de ban zijn van onze mobiele telefoon en alles wat zich daarop afspeelt.
Digitale geletterdheid als verplicht vak
Bovenstaande uitleg geeft een duidelijker beeld van wat digitale geletterdheid is en waarom het belangrijk is om digitaal geletterd te zijn. Dat dit belangrijk is, vindt ook curriculum.nu. Zij pleiten voor digitale geletterdheid als vast onderdeel van het curriculum en dus een verplicht vak voor alle scholen.
Vier leerlijnen
Het leergebied digitale geletterdheid is een klein onderdeel van de 21e eeuwse vaardigheden waarover jongeren moeten beschikken. Digitale geletterdheid is opgesplitst in vier leerlijnen die aansluiten op de digitale geletterdheid curriculum eisen, zoals die door SLO en curriculum.nu zijn vastgesteld: Mediawijsheid, Digitale Basisvaardigheden, Computational Thinking en Informatievaardigheden.
Mediawijsheid
Internet biedt een oceaan aan informatie en contactmogelijkheden. De vrijheid die internet biedt, kent echter ook een aantal keerzijden. Jongeren zijn zich niet bewust van de gevaren van het internet en social media zoals privacy en nepnieuws. De leerlijn mediawijsheid legt uit wat mediawijsheid is en helpt leerlingen om online de juiste beslissingen te nemen
Digitale Basisvaardigheden
Geef kinderen een mobieltje of tablet en ze gaan er direct mee aan de slag. Maar wat is een app eigenlijk? En wat als die app niet opent? Of de printer niks doet? Dan is het handig om iets te weten van de werking van computers. En leuk dat je niets hoeft te leren voor services als Spotify en Netflix, maar dat geldt niet voor veelgebruikte programma’s als Word of Powerpoint. Met behulp van het online leerplatform van CodeSkillz ontdekken leerlingen wat er allemaal mogelijk is.
Computational Thinking
In de leerlijn Computational Thinking leren ze hoe je een probleem definieert en daarmee een oplossing dichterbij brengt. En hoe je je oplossing kunt vereenvoudigen door die in stapjes op te delen. Zo wordt de basis voor programmeren al op de basisschool uitgelegd en komen ze erachter dat dit eigenlijk niets anders is dan een moderne manier om problemen op te lossen. Met de unieke instap-taal van CodeSkillz kan iedereen leren programmeren. De onderliggende principes gelden voor alle programmeertalen, ook toekomstige.
Informatievaardigheden
In de leerlijn Informatievaardigheden komen onderwerpen aan bod als presentatie en visualisatie, tekstverwerken, online samenwerken, informatie zoeken en online vinden, en nepnieuws. Zonder informatievaardigheden is het heel lastig om je te bekwamen in mediawijsheid, digitale basisvaardigheden en computational thinking. Daarom is deze vierde leerlijn in de andere drie leerlijnen geïntegreerd.